Kanada

Depi Wikipedya, ansiklopedi lib
Sauter à la navigation Sauter à la recherche
Canada
drapo Kanada
(detay)
deviz nasyonal

im nasyonal
A mari usque ad mare.
(De yon lamè à lòt lamè.)
O Kanada

lang
jantile
angle, franse
kanadyen, kanadyèn
LocationCanada.png

fizo orè : UTC −3.5 a UTC−8
Ete: UTC−2.5 a UTC−7

istwa
endepandans
 - Konfederasyon yo
 - Endepandans
 - Aktyèl konstitisyon
de a Wayòm Ini
1 jiyè 1867
11 desanm 1931
17 avril 1982
politik
gouvènman
 - Monak
 - Gouvènè Jeneral
 - Premye Minis
Federal palmantè monachi konstitisyonèl
Elizabeth II
David Lloyd Johnston
Justin Trudeau
kapital Otawa
pi gwo vil Toronto, Monreyal, Vancouver
Ca-map.png
divizyon
tip : Pwovens ak tèritwa
Pwovens: Albèta, Colonbi-Britanik, Il Prens-Edwa, Kebèk, Manitoba, Nouvo-Brounzvik, Nouvo-Ekòs, Ontaryo, Saskatchèwàn, Tè-Nèv-ak-Labradò
Tèritwa: Nounavout, Tèritwa Nò-Lwès, Youkon
vwazen Etazini
òganizasyon ONI
jewografi
sipèfisi (km²)
dlo (%)
frontiè (km)
còt (km)
pli ro (m)
pli ba (m)
9 984 670 (2)
8,62 %

202 080 km
Mòn Logan (5 959 m)
Lanmè (0 m)
ekonomi
monnen
 - divizyon
Dola Kanadyen (CAD)
cent (1/100)
PEB
 - total (US)
 - pa ab. (US)
estimasyon de 2011
1,758 miyar $ (11)
51 147 $ (10)
endis yo
 - EDI
 - EPI


demografi
popilasyon (ab.)

dansite (ab./km²)
lavi (zan)
ne (‰)
mòtalite (‰)
mòtalite timoun (‰)
alfabèt (%)
an vil (%)
34 743 000 (35)
estimasyon de 2012
3,41





endèks
kòd
kòd ISO CA
endikatif yo
 - entènet
 - telefonik
 - radyofonik

.ca
+1
nòt

Kanada se yon peyi ki sitye nan Amerik dinò epi li jis nò Etazini. Yo pale angle ak franse lòt bò. Li gen yon popilasyon 32,5 milyon moun. Se dezièm peyi ki pi gwo sou Latè a. Li ant Oseyan Atlantik a lès ak Oseyan Pasifik a lwès ak Oseyan Artik ò nò.

Prezantasyon[edite | modifye sous]

Fonde pa eksploratè franse Jacques Cartier an 1534, Kanada te pran orijin li an kon yon koloni franse sou tèritwa vil Kebèk la, fonde pa Samuel de Champlain an 1608. Tèritwa là te okipe pa pèp natif natal yo. Aprè yon peryòd kolonizasyon angle, konfederasyon kanadyèn an te fèt avèk linyon twa (3) koloni britanik yo, ki te konstitye ak tèritwa Nouvel-Frans là. Jòdi a, Kanada se yon leta federal avèk dis (10) pwovens e twa (3) tèritwa ki genyen endepandans li de Wayòm Ini nan yon pwosesis pasifik ki sòti nan 1867 pou li fini nan 1982.

Jòdi a, Kanada se yon monachi konstitisyonèl ak rejim palmantè, ki defini tankou nasyon bileng e miltikiltirèl; angle ak franse se, avèk estati egal, lang ofisyèl yo. Nan nasyon endistryalize e teknolojikman avanse sa, ekonomi divèsifye ap repoze prensipalman sou abondans resous natirèl li ak sou komès ki fèt an gran pati ak Etazini yo, peyi avèk ki li genyen yon relasyon konplèks soti depi tan koloni yo e kòmansman Konfederasyon an.

Kanada genyen 10 pwovens federe (yon premye minis ak yon asanble lejislativ) et 3 tèritwa (yon premye minis ak yon asanble lejislativ). Se sèl pwovens ki frankofòn an majorite, Kebèk ; yon pwovens bileng sosyalman e legalman, Nouvobwonzwik ak 8 pwovens majoritèman anglofòn, ki rele «Kanada Angle» tou pou yo kap konpare li avèk Kanada franse an. Tèritwa Youkon an ofisyèlman bileng (angle ak franse). Tèritwa Nò-Lwès yo, ak tèritwa Nounavout la rekonèt 11 lang ofisyèl, ki konprann angle ak franse.

Referans[edite | modifye sous]

Lyen deyò[edite | modifye sous]

Peyi nan Amerik

Amerik dinò : Etazini · Kanada · Meksik

Amerik santral : Beliz · Gwatemala · Kostarika · Nikaragwa · Ondiras · Panama · Salvadò

Karayib : Antigwa ak Babouda · Bahamas · Lababad · Kiba · Dominikani · Dominik · Grenad · Ayiti · Jamayik · Sen Kits ak Nevi · Sen Vensan ak Grenadin · Sent Lisi · Trinidad ak Tobago

Amerik disid : Ajantin · Bolivi · Brezil · Chili · Kolonbi · Ekwatè · Giyana · Paragwe · Pewou · Sirinam · Irigwe · Venezwela

lòt divizyon politik yo

Amerik dinò : Groenlann

Karayib : Karayib olandèz · Bermid · Kayman · Gwadloup · Giyàn franse · Matinik · Monsera · Pòtoriko · Tik ak Kayk · Il Vièj amerikèn ak britanik