Apirilaren 18
Jump to navigation
Jump to search
Daturen bat falta bada, urtearen lotura jarraitu han sartzeko.
Apirilaren 17 | Urteko egutegi | Apirilaren 19
Apirilaren 18a gregoriotar egutegiaren urteko ehun eta zortzigarren eguna da, 109garrena bisurteetan. 257 egun falta dira urtea amaitzeko.
Gertaerak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Euskal Herria[aldatu | aldatu iturburu kodea]
- 1795 - Jean-Lambert Tallienek, Pierre-Étienne Cabarrus armadore eta delegatu baionesaren babesaz, txosten luze bat prestatu eta irakurri zuen sapadunaren 29an Pariseko Konbentzio Nazionalaren aurrean "euskaldunen hertsapen eta deportazioaz", onartua izan ez zena.
- 2008 - Hamar gazte atxilotu ditu Espainiako Poliziak Errenteria, Oiartzun eta Arrasaten, ustez Oiartzualdeko "Segi gazte mugimenduko kideak" izateagatik. Bost egun inkomunikatuta eman eta beste bi lagun atxilotu ostean, bost espetxeratu eta besteak askatu zituzten, tratu txarrak salatu ondoren.
- 2009 - Frantziako poliziak Jurdan Martitegi, ETAren ustezko buruzagia, eta beste bi pertsona atxilotu zituen Perpignanen.
Mundua[aldatu | aldatu iturburu kodea]
- 1521 - Martin Luteroren aurkako epaiketa hasi zen Wormsen.
- 1897 - Grezia eta Otomandar Inperioaren arteko gerra hasi zen.
- 1906 - 7,9 graduko magnitudea zeukan lurrikara batek San Francisco (Kalifornia) hiria astindu zuen eta 3.000 pertsona inguru hil zen horren ondorioz.
- 1909 - Joana Arc-ekoa frantziar gudaria santu izendatu zuen aita santuak.
- 1930 - BBC irratiak "albiste gabeko eguna" izendatu zuen.
- 1946 - Nazioen Liga deuseztatu zen.
- 1949 - Irlandako Estatu Askea ofizialki errepublika bihurtu zen.
- 1951 - Parisko Ituna izenpetuz, Belgika, Luxenburgo, Herbehereak, Italia, Frantzia eta Alemaniako Errepublika Federalak Ikatz eta Altzairuaren Europako Erkidegoa sortu zuten.
- 1954 - Gamal Abdel Nasserek Egiptoko buruzagitza eskuratu zuen.
- 1955 - Bandungeko batzarra hasi zen.
- 1961 - Harreman Diplomatikoetako konbentzioa onartu zen Vienan.
- 1983 - Beiruteko AEBren enbaxadaren kontrako atentatuan 63 pertsona hil ziren.
Arte eta kultura[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Euskal Herria[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Mundua[aldatu | aldatu iturburu kodea]
- 1506 - Vatikanoko San Petri basilika modernoko lehen harria jarri zuten.
Zientzia eta teknologia[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Euskal Herria[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Mundua[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Kirolak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Euskal Herria[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Mundua[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Jaiotzak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Euskal Herria[aldatu | aldatu iturburu kodea]
- 1468 - Katalina I.a Nafarroakoa, Nafarroako erregina (h. 1517).
- 1469 - Frantzisko I.a Nafarroakoa, Nafarroako erregea (h. 1483).
- 1503 - Enrike II.a, Nafarroako Erregea (h. 1555).
- 1859 - Antonio Elosegi Ansola, El Diario Vasco egunkariaren sortzailea (h. 1948).
- 1861 - Juan Madinabeitia, gipuzkoar medikua, Espainiako gastroenterologiako eskola modernoaren sortzailea (h. 1938).
- 1867 - Apolonia Lizarraga, nafar moja karmeldarra (h. 1936).
- 1877 - Quintín de Torre, bizkaitar eskultorea (h. 1966).
- 1896 - Xabier Lizardi, zarauztar olerkaria (h. 1933).
- 1900 - Joseba Rezola, euskal politikari abertzalea eta abokatua (h. 1971).
- 1912 - Jose Manuel Urkiola, gipuzkoar futbolaria (h. 1982).
- 1934 - Carlos Bea, gipuzkoar epailea, George W. Bushek epaile federal izendatua.
- 1936 - Francisco Fabo, nafar eskultore eta margolaria.
- 1940 - Fermin Iraolagoitia, bizkaitar idazlea.
- 1945 - Iñaki Zubeldia, gipuzkoar idazlea.
- 1947 - Joaquín Urio Velázquez, gipuzkoar futbol arbitro ohia.
- 1948 - Joxe Migel Argiñarena, nafar bertsolaria.
- 1951 - Patxi Irigibel, nafar futbolari ohia.
- 1955 - Anne Marie Palli, lapurtar golfaria.
- 1957 - Arantza Diaz de Ilarraza Sanchez, gipuzkoar informatikaria eta EHUko lehenengo emakumezko irakasle osoa.
- 1958 - Santiago Urkiaga, bizkaitar futbolari ohia.
- 1967 - Jon Mikel Euba, bizkaitar artista.
- 1969 - Juan Antonio Morales, bizkaitar saskibaloi jokalari ohia.
- 1979 - Orkatz Beitia, bizkaitar atleta, 100 metrotan aditua.
- 1981 -
- Aintzane Gamiz, gipuzkoar aktorea.
- Aritz Itxisoa, arabar kirolari ohia, taekwondon aritua.
- Eduardo Maura, bizkaitar irakasle eta politikaria, Valladoliden.
- 1989 - Ion Varela, gipuzkoar futbolaria.
Mundua[aldatu | aldatu iturburu kodea]
- 1480 - Lucrezia Borgia, Borgia familia boteretsuko kidea eta Alexandro VI.a aita sainduaren alaba (h. 1519).
- 1590 - Ahmed I.a, Otomandar Inperioko sultana (h. 1617).
- 1729 - Gaetan Vestris, frantziar dantzaria (h. 1808).
- 1771 - Karl Philipp Schwarzenberg, Austriako mariskala (h. 1820).
- 1772 - David Ricardo, britainiar ekonomialari politikoa (h. 1823).
- 1819 - Franz von Suppé, austriar musikagilea (h. 1895).
- 1838 - Paul Emile Lecoq de Boisbaudran, frantziar kimikaria (h. 1912).
- 1842 - Antero de Quental, portugaldar olerkaria (h. 1891).
- 1867 - Lluís Millet i Pages, kataluniar musikagilea eta abesbatza zuzendaria (h. 1941).
- 1873 -
- Jean Roger-Ducasse, frantziar musikagilea (h. 1954).
- François Simiand, frantziar soziologoa, historialaria eta ekonomista, frantziar soziologia eskolaren sortzailetakoa (h. 1935).
- 1882 - Leopold Stokowski, ingalaterran jaiotako estatubatuar orkestra-zuzendaria (h. 1977).
- 1904 - Giuseppe Terragni, italiar arkitektoa (h. 1943).
- 1905 - George Herbert Hitchings, estatubatuar farmakologoa, 1988ko Medikuntzako Nobel Saria (h. 1998).
- 1907 -
- Lars Ahlfors, finlandiar matematikaria (h. 1996).
- Miklós Rózsa, hungariar-estatubatuar musikagilea (h. 1995).
- 1927 - Tadeusz Mazowiecki, Poloniako lehen ministroa (h. 2013).
- 1928 - Howard Becker, estatubatuar soziologoa.
- 1930 -
- Jusèp Amiell, arandar apaiz eta aranerazko idazlea.
- Angus Lennie, eskoziar aktorea (h. 2014).
- 1934 - James Drury, estatubatuar aktorea (h. 2020).
- 1939 - Claude Bricage, frantziar argazkilaria (h. 1992).
- 1940 -
- Alain Desrosières, frantziar estatiskaria, ospetsua estatistikaren historian eta soziologian egindako ikerketengatik (h. 2013).
- Ira von Fürstenberg, italiar socialite eta antzezlea.
- Joseph Leonard Goldstein, estatubatuar sendagile eta genetista, 1985eko Medikuntzako Nobel Saria.
- Vladimir Vassiliev, errusiar dantzaria eta koreografoa.
- 1941 - Michael D. Higgins, Irlandako presidentea.
- 1942 - Jochen Rindt, 1 Formulako austriar pilotua, munduko txapelketa hil ostean irabazi duen gidari bakarra (h. 1970).
- 1943 - Tadao Onishi, japoniar futbolaria (h. 2006).
- 1947 - James Woods, estatubatuar aktorea.
- 1949 -
- Philip Carlo, estatubatuar idazlea (h. 2010).
- Charles Fefferman, estatubatuar matematikaria.
- Celia Villalobos, PPko espainiar politikari eta funtzionarioa.
- 1953 - Rick Moranis, kanadar aktorea, umorista eta bizkoiztailea.
- 1956 - Eric Roberts, estatubatuar aktorea.
- 1958 - Jordi Brau, kataluniar bikoizketa aktorea.
- 1959 - Susan Faludi, estatubatuar idazle eta kazetari feminista.
- 1962 - Nick Farr-Jones, australiar errugbilari ohia.
- 1963 - Conan O'Brien, estatubatuar telebistako aurkezle eta komediantea.
- 1970 - Saad Hariri, Libanoko lehen ministroa.
- 1971 - David Tennant, eskoziar aktore eta ahots bikoiztailea.
- 1973 - Haile Gebrselassie, etiopiar atleta, distantzia luzean inoizko lasterketari onenenetakoa.
- 1976 - Melissa Joan Hart, estatubatuar aktore, bikoizlari, abeslari, moda-diseinatzaile eta enpresaburua.
- 1978 - Ryota Tsuzuki, japoniar futbolari ohia.
- 1979 -
- Kourtney Kardashian, estatubatuar socialitéa eta modeloa.
- Sergio Pelegrín, kataluniar futbolari ohia.
- 1981 - Audrey Tang, taiwandar software aske programatzailea eta munduko lehen ministro transgeneroa.
- 1983 -
- Morgan Bailey, estatubatuar emakumezko aktore pornografiko transexuala.
- Katherine Maher, Wikimedia Fundazioko zuzendari exekutiboa.
- 1991 - Kelly Klaymour, estatubatuar emakumezko aktore pornografiko transexuala.
- 1994 - Francisco Nicolás Gómez Iglesias, Nikolas txikia, 2014 urtean ustez iruzurra egiteagatik atxiloturiko 20 urteko espainiar gaztea.
Heriotzak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Euskal Herria[aldatu | aldatu iturburu kodea]
- 1503 - Enrike II.a, Nafarroako Erregea (h. 1555).
- 1928 - Joakin Arrospide, gipuzkoar apaiza, apezpikua Uruguain, Montevideon (j. 1862).
- 1929 - Evaristo Bozas, gipuzkoar kazetari eta gaztelerazko idazlea, Argentinan (j. 1886).
- 1938 - Luis Briñas, bilbotar filantropoa, Bilboko Erruki etxeko presidenteordea (j. 1849).
- 1943 - Jose Elizondo, euskal idazle eta antzerkigilea (j. 1865).
- 1968 - Toribio Etxebarria, euskal enpresaburu, politiko, idazle eta euskaltzaina, Caracasen (j. 1887).
- 1978 - Emilio Álava, euskal txirrindulari eta tiratzailea (j. 1889).
- 1981 - Jose Muxika Muxika, gipuzkoar legegizona eta politikaria (j. 1894).
- 1991 - Gabriel Zelaia, gaztelaniazko euskal idazlea, Madrilen (j. 1911).
- 1992 - Maurizio Elizalde, nafar txistularia, Euskal Herriko txistulari eta txistu-egilerik handienetakoa (j. 1915).
- 2008 - Eugenio Etxebarria, bizkaitar albokari eta albokagilea, batzuen hitzetan azken albokari tradizionala (j. 1920).
- 2009an desagertua - Jon Anza, ETAko militantea (j. 1962).
- 2018 - Imanol Olaizola, gipuzkoar ikerlari, politikari eta musikaria (j. 1920).
- 2019 -
- Bixente Etxeandia, gipuzkoar futbolaria, Deportivo Alavésen historian gol gehien sartu dituen hirugarren jokalaria izandakoa (j. 1931).
- Txomin Solabarrieta, bizkaitar apaiza eta ohorezko euskaltzaina (j. 1927).
Mundua[aldatu | aldatu iturburu kodea]
- 1426 - Ana Saxonia-Wittenbergekoa, Ascania Etxeko kidea.
- 1674 - John Graunt, demografiaren eta estatistikaren aitzindaria (j. 1620).
- 1802 - Erasmus Darwin, giza lengoaiaren aztertzaile, mediku, naturalista, fisiologo eta filosofo britainiarra (j. 1731).
- 1873 -
- Justus von Liebig, alemaniar kimikaria, kimika organikoaren kontzeptuaren sortzailea (j. 1803).
- Robert Robert, kataluniar idazlea (j. 1827).
- 1882 - Henry Cole, britainiar disenatzailea (j. 1808).
- 1898 - Gustave Moreau, frantziar margolaria (j. 1826).
- 1905 - Juan Valera, espainiar idazlea eta diplomatikoa (j. 1824).
- 1919 - Joaquín Rucoba, espainiar arkitektoa (j. 1844).
- 1927 - José Tartiere, Bilbon jaiotako asturiar enpresaburu eta ingeniari industriala (j. 1848).
- 1936 - Ottorino Respighi, italiar musikagilea eta orkestra zuzendaria (j. 1879).
- 1943 - Isoroku Yamamoto, japoniar militarra (j. 1884).
- 1945 - Gilen Wiedekoa, Albaniako Printzerriko monarka (j. 1876).
- 1947 - Jozef Tiso, Eslovakiako Lehen Errepublikako presidentea (j. 1887).
- 1949 - Leonard Bloomfield, estatubatuar hizkuntzalaria (j. 1887).
- 1955 - Albert Einstein, alemaniar fisikaria eta matematikaria, inoizko zientzialari handienetariko bat (j. 1879).
- 1958 - Maurice Gustave Gamelin, frantziar jenerala (j. 1872).
- 1970 - Michał Kalecki, poloniar ekonomialaria (j. 1899).
- 1974 - Marcel Pagnol, frantziar idazlea (j. 1895).
- 1987 - Kenneth Cook, australiar eleberrigile, kazetari, zinema zuzendari eta politikaria (j. 1929).
- 1990 - Frédéric Rossif, frantziar zinemagilea (j. 1922).
- 1995 - Arturo Frondizi, Argentinako Errepublikako presidentea (j. 1908).
- 2002 - Thor Heyerdahl, norvegiar esploratzailea, etnografoa eta abenturazalea (j. 1914).
- 2004 - Kamisese Mara, Fijiko presidentea (j. 1920).
- 2007 -
- Itcho Ito, Nagasakiko alkatea eta Bakearen Aldeko Hiriak elkartearen presidenteordea (j. 1945).
- John T. Parsons, estatubatuar ingeniaria, zenbakizko kontrol sistemaren asmatzailea (j. 1913).
- 2009 - Albert Dou, kataluniar matematikaria (j. 1915).
- 2019 - Lyra McKee, iparirlandar kazetaria, eraila (j. 1990).
Jaiak eta urteurrenak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
- Sehaska egutegiko izendegia: Alots/Alotz, Alotza eta Maika.
Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Urteko hilak | ||
---|---|---|
Urtarrila • Otsaila • Martxoa • Apirila • Maiatza • Ekaina • Uztaila • Abuztua • Iraila • Urria • Azaroa • Abendua |